Wyniki wyborów w Indonezji, które odbyły się 14 lutego, sugerują, że wyborcy wybrali na przywódców urzędującego ministra obrony Prabowo Subianto i jego wiceprezydenta, syna obecnego prezydenta. Kandydatów na prezydenta jest dwóch: Anis Basvedan i Kanchar Pranovo Kwestionował wyniki, którego sprawy toczą się obecnie przed Trybunałem Konstytucyjnym, a których celem jest „uratowanie przyszłości indonezyjskiej demokracji”. Choć tocząca się sprawa sądowa jest ważna, wielu spodziewa się, że jej wynik raczej się nie zmieni. Wkrótce rozpocznie się kolejny rozdział w historii Indonezji i nadszedł czas, aby agencje międzynarodowe zastanowiły się, w jaki sposób dostosowują swoje programy rozwoju do priorytetów Indonezyjczyków.
Wybory w 2024 r. rodzą ważne pytania dla osób zainteresowanych demokratyczną trajektorią trzeciej co do wielkości demokracji na świecie. W tygodniach poprzedzających dzień wyborów działacze na rzecz demokracji i media kwestionowały uczciwość wyborów, zwłaszcza Przerwa w bieżącej administracji W trakcie. A Raport tymczasowy Azjatycka Sieć Wolnych Wyborów wyraziła zaniepokojenie erozją norm i wartości demokratycznych. Pojawiły się pytania O procesie przedwyborczym na posiedzeniu Komitetu Praw Człowieka ONZ.
Zanim opadł kurz, wielu zaczęło się zastanawiać, w jaki sposób preferencje 58,6% Indonezyjczyków są zgodne z programem ustalonym w 1998 r. po obaleniu autokratycznego prezydenta Soeharto, który sprawował władzę przez 32 lata. To już trzecia próba Prabowa w zdobyciu najwyższego urzędu w kraju i choć przedstawia siebie jako kochającego dziadka, Prabowo, który w 2024 r. otrzymał najwięcej głosów, jest tym samym politykiem, który przegrał w 2014 i 2019 r.
Były zięć Soeharto Prabowo podobno grał Studenci i działacze prodemokratyczni odegrali znaczącą rolę w porwaniach w ostatnich latach reżimu Nowego Porządku. W poprzednich wyborach Joko Widodo była postrzegana jako osoba z zewnątrz w polityce Dżakarty. Zwycięstwo Widodo w 2014 roku było powszechnie postrzegane jako odzwierciedlenie chęci Indonezyjczyków do oderwania się od starego establishmentu. Jednak w 2024 roku prezydent Jokowi poparł Prabowo i własnego syna, skutecznie przywracając establishment i torując drogę do rządów własnej dynastii.
Syn prezydenta stał się przedmiotem szczególnej kontroli, zwłaszcza pod kątem praworządności i etyki politycznej. Początkowo nie mógł kandydować, szansę otrzymał dopiero, gdy wujek, szwagier prezydenta i główny sędzia Trybunału Konstytucyjnego, zatwierdził jego kandydaturę. Postępowanie Prezesa Sądu Najwyższego zostało później uznane przez Radę Etyki Trybunału Konstytucyjnego za nieetyczne. Orzeczenie sądu pozostaje jednak niezmienione.
Wynik wyborów prezydenckich w 2024 r., sytuacja w zakresie praw człowieka w Prabowie oraz nieetyczny proces powołania jego kandydata na kandydata nie miały istotnego znaczenia dla indonezyjskich wyborców. Jakie ma to konsekwencje dla programu dotyczącego praw człowieka, demokracji i dobrych rządów?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, społeczeństwo obywatelskie patrzy do wewnątrz, a także na zewnątrz, aby lepiej zrozumieć indonezyjski elektorat. Krytycy działaczy na rzecz demokracji zarzucają im niezrozumienie nastrojów społecznych, twierdząc, że demokracja i prawa człowieka nie są ważne dla „małych ludzi”, jak to w indonezyjskim żargonie określa się przeciętnego wyborcę. Twierdzą, że sprawą najpilniejszą jest opieka społeczna. Populistyczny program promowany przez Prabowo – obejmujący m.in. zapewnianie studentom bezpłatnych obiadów – był postrzegany jako bardziej atrakcyjny. Może być prawdą, że w dniu głosowania Indonezyjczycy, podobnie jak wielu wyborców na całym świecie, skłaniają się ku programowi populistycznemu i nie okazują niewielkiej troski o prawa człowieka i dobre rządy. Jednak prawdą jest również, że demokracja jest preferowanym systemem rządów dla Indonezyjczyków. Jak zatem organizacje społeczeństwa obywatelskiego i działacze na rzecz demokracji radzą sobie z takimi zakłóceniami i jaka jest rola międzynarodowych darczyńców we wspieraniu ich programu reform?
Wspieranie społeczeństwa obywatelskiego jest kluczowym kamieniem węgielnym międzynarodowej polityki rozwoju rządu Australii do roku 2023. Zaprojektowana, aby reagować na wyzwania w kluczowych sektorach spowodowane zmianami klimatycznymi, zmianami demograficznymi i trendami społecznymi, postępem technologicznym i presją gospodarczą, polityka uwzględnia kurczącą się przestrzeń obywatelską na całym świecie, w tym w Indonezji. Niemniej jednak organizacje społeczeństwa obywatelskiego wnoszą ważne relacje i wiedzę do realizacji programów rozwojowych.
Chociaż polityka określa reakcję Australii na globalne wyzwania, obecnie trwają prace nad przygotowaniem planów partnerstwa na rzecz rozwoju dla poszczególnych krajów. W Indonezji proces ten skorzysta z najnowszych ustaleń Development Intelligence Lab Badanie pulsu Studium perspektyw Indonezyjczyków na temat nowej polityki rozwojowej. W ankiecie zadano indonezyjskim ekspertom, w tym przywódcom społeczeństwa obywatelskiego, społeczności biznesowej i środowisku akademickim, pytania o to, dokąd należy skierować wsparcie.
Pojawiła się przede wszystkim reguła. W Indonezji respondenci podkreślili, że rządy Australii obejmują walkę z korupcją i zapewnienie solidnych praworządności, ponieważ są one niezbędne dla zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu i skutecznego państwa. Rozwój włączający ma na celu ograniczenie wzrostu nierówności ekonomicznych, natomiast skuteczny rząd jest warunkiem koniecznym zapewnienia dostępu do usług „małej grupie”.
Niektórzy mogą argumentować, że kwestie uznane przez ankietowanych za najważniejsze priorytety – takie jak walka z korupcją, ochrona przestrzeni obywatelskiej i wzmacnianie przywództwa demokratycznego – nie znajdują odzwierciedlenia w preferencjach indonezyjskich wyborców. To jest niepoprawne. Z mojego punktu widzenia nie ma różnicy między aspiracjami wyborców, respondentów badania Pulse Check i indonezyjskiego społeczeństwa obywatelskiego. Promowanie dobrych rządów i praworządności nie jest sprzeczne z „wolą ludu”; Przyczynia się do budowania infrastruktury społecznej, którą demokracja może faktycznie zapewnić elektoratowi.
W miarę postępów indonezyjskiego DPP ważne będzie odnotowanie, w jaki sposób rząd australijski otrzymuje informacje od indonezyjskich ekspertów dostarczonych przez laboratorium. Lektura polityki rozwoju pokazuje, że Australia w dużym stopniu uwzględnia wrażliwość polityczną w regionie. Polityka ta stanowi właściwe ustępstwo na rzecz wspólnych wysiłków na rzecz wytyczenia dalszych kroków, które pomogą zbudować zaufanie do nowej administracji Indonezji. Chociaż dla rządu australijskiego konieczne jest nawiązanie współpracy w sprawie DPP przede wszystkim z nowym rządem Indonezji, ustalenia Laboratorium podkreślają znaczenie angażowania również podmiotów pozarządowych. Przychodzące administracje i podmioty niepaństwowe często podzielają ten sam program reform, a Australia może odegrać kluczową rolę w ich łączeniu.
Jeśli jednak nie będzie między nimi wspólnych celów, Australia będzie musiała ostrożnie stąpać po terenie. Kształt tego krajobrazu stanie się jasny, gdy Indonezja rozpocznie nowy rozdział po inauguracji nowej administracji w październiku 2024 r.
